Giai đoạn vào lớp 1 là giai đoạn chuyển giao đặc biệt của trẻ, việc học của bé cũng không còn quá thoải mái như khi học mẫu giáo.
1. Trẻ Học Gì Trong Môn Tiếng Việt Lớp 1?
Môn Tiếng Việt lớp 1 giúp bé biết được thành phần cấu tạo của 1 từ hay một câu từ bảng chữ cái tiếng Việt. Ban đầu trẻ sẽ được làm quen với những khái niệm mới và trẻ sẽ được học những kiến thức cụ thể như sau:
- Bảng chữ cái tiếng Việt
- Thành phần cấu tạo từ: Thanh điệu, phụ âm đầu, phụ âm cuối, nguyên âm
- Quy tắc viết hoa chữ cái đầu tiên, tên riêng,…
- Công dụng và cách dùng của các dấu chấm câu.
- Kỹ năng đọc các âm tiết khó.
- Kỹ năng viết đúng chính tả.
Những kiến thức này có thể sẽ khiến trẻ cảm thấy quá tải và choáng ngợp. Vì vậy, trẻ rất cần đến sự trợ giúp của bố mẹ. Bố mẹ nên biết cách dạy con học tiếng việt lớp 1 như thế nào là hợp lý và thoải mái nhất với con.
2. Bố Mẹ Cần Biết Gì Về Cách Dạy Con Học Tiếng Việt Lớp 1?
Trước khi bắt tay vào dạy bé học tiếng Việt lớp 1, bố mẹ nên tham khảo về các phương pháp dạy học lớp 1 mới. Có thể tham khảo qua youtube hoặc google. Bởi vì giáo trình dạy trẻ lớp 1 hiện nay đã có một số thay đổi.
Ngoài ra bố mẹ cần biết thứ tự ưu tiên kiến thức cần truyền đạt cho bé. Ví dụ như khi mới bắt đầu, bạn có thể dạy con nhận biết từng chữ cái rồi chuyển sang dạy bé cách phát âm. Cuối cùng là cách đọc và cách viết chẳng hạn. Bố mẹ cần có một kế hoạch cụ thể trong việc dạy con học tiếng Việt.
3. Hướng Dẫn Cách Dạy Con Học Tiếng Việt Lớp 1
Chuẩn bị cho con vào lớp Một là việc làm quan trọng mà bố mẹ cần quan tâm. Bên cạnh những vật dụng cá nhân, việc dạy học cho bé cần thực hiện đúng cách và có hiệu quả.
3.1. Phát âm, ghép vần
Cách dạy con học lớp 1 đầu tiên, cơ bản nhất là bố mẹ nên cho con tập phát âm từng chữ cái và đánh vần theo từng âm tiết. Bố mẹ nên lưu ý đến cách phát âm của trẻ, phải rèn luyện bé phát âm chuẩn ngay từ đầu thì bé mới có thể nghe và hình dung được chữ cái đó.
Việc phát âm chuẩn còn giúp bé không viết sai chính tả. Sau khi bé đã quen và phát âm tốt các chữ cái. Bố mẹ nên dạy trẻ cách ghép vần. Ghép vần sẽ mất nhiều thời gian để trẻ thuần thục. Vì vậy, bố mẹ hãy theo dõi sát sao và kiên nhẫn với bé nhé. Một mẹo về cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần là cho bé vừa đánh vần vừa đọc to rõ và lặp lại nhiều lần sẽ khiến bé nhớ lâu hơn.
3.2. Đọc hiểu văn bản
Sau quy trình dạy học vần lớp 1, bước tiếp theo là dạy bé đọc hiểu văn bản. Khi bé đã quen với việc đọc và ghép vần. Bố mẹ nên cho trẻ tập đọc những câu văn ngắn hoặc những bài thơ ngắn và giải thích ý nghĩa cho trẻ hiểu.
Khi trẻ đã hiểu được ý nghĩa của câu, trẻ đã có tư duy hiểu về văn bản. Sau đó bố mẹ có thể tăng độ dài của các văn bản để trẻ rèn luyện được tư duy đọc hiểu của mình.
3.3. Dạy viết chữ in hoa in thường
Chữ in hoa thường bay bổng và khó viết hơn chữ in thường. Bố mẹ có thể thực hành viết mẫu chữ in hoa cơ bản để các bé tập viết theo.
Ngoài ra hiện nay trên thị trường có cung cấp sản phẩm: vở mẫu chữ hoa cơ bản có thể dễ dàng viết theo. Bố mẹ nên cho trẻ xem qua các mẫu chữ viết in hoa để trẻ có thể hình dung được chúng một cách rõ ràng. Và dạy trẻ cách lia bút, rê bút một hợp lí.
3.4. Ôn tập chính tả
Việc phát âm chuẩn sẽ giúp trẻ viết chính tả tốt hơn. Bố mẹ có thể rèn luyện chính tả cho bé qua các quy tắc chính tả như sau:
- Âm đầu k, gh, ngh sẽ đứng trước các nguyên âm như i, e, ê, iê …
- Âm đầu c, g, ng sẽ đứng trước những nguyên âm như ư, u, ô, ơ, o …
- Phân biệt âm đầu ch/tr: Nên cho các bé quan sát hình ảnh và gọi tên con vật, đồ vật có bắt đầu từ âm ch, tr.
- Phân biệt phụ âm đầu s/x: Cho bé chơi trò chơi tìm tên chỉ cây cối, con vật, bắt đầu từ “S”.
- Phân biệt được thanh hỏi và thanh ngã
3.5. Đọc sách cho trẻ nghe mỗi ngày
Một cách dạy tiếng Việt lớp 1 gián tiếp là đọc sách hàng ngày cho con nghe. Đọc sách giúp phát triển trí tưởng tượng của con trẻ. Tăng khả năng ghi nhớ và rèn luyện trí thông minh của trẻ. Đồng thời, việc đọc cho con nghe giúp khơi gợi niềm đam mê và hứng thú với sách của con trẻ.
Có đa dạng thể loại sách cho bé như: Sách truyện cổ tích, sách mười vạn câu hỏi vì sao, thế giới động vật,… giúp con tăng khả năng hiểu biết về thế giới và ý nghĩa của cuộc sống.
4. Một số lưu ý khi dạy tiếng Việt cho bé học lớp 1 tại nhà
– Bố mẹ luôn là người bạn đồng hành của con trên hành trình này. Chính vì thế, bố mẹ phải kiên nhẫn với con, lắng nghe sở thích của con và không nên bắt ép con học quá nhiều thứ cùng một lúc.
– Kiểm tra bài vở hằng ngày của con ở trường để nắm được tình hình học tập và nhắc nhở con làm bài tập về nhà.
– Bố mẹ có thể nói chuyện với con nhiều hơn, giúp con rèn luyện kỹ năng phát âm chuẩn.
– Bố mẹ nên rèn tư thế ngồi học cho bé đúng cách để con không mắc phải các chứng bệnh học đường.
– Nên chọn cho bé một chiếc bàn học với tính năng thông minh vừa tạo tiền đề học tập tốt vừa giúp bé tránh bệnh học đường về mắt và cong vẹo cột sống.
Trên đây là cách dạy con học tiếng việt lớp 1 dễ áp dụng nhất bố mẹ có thể tham khảo. Hy vọng bài viết sẽ mang lại thông tin hữu ích cho bố mẹ trong việc giúp trẻ học tiếng việt tại nhà. Bố mẹ hãy kiên trì và ân cần hỗ trợ bé làm quen với con đường chữ nghĩa này nhé!
